वाचूयात मराठी भाषेबद्दल थोडेसे …

मराठी ही एक भारतीय भाषा आहे जी प्रामुख्याने महाराष्ट्रातील मराठी लोक बोलतात. पश्चिम भारतातील अनुक्रमे महाराष्ट्र आणि गोवा राज्यांमध्ये ही अधिकृत आणि सह-अधिकृत भाषा भाषा आहे आणि ही भारताच्या २२ अनुसूचित भाषांपैकी एक आहे. 2007 मध्ये 73 दशलक्ष वक्ते होते; जगातील सर्वाधिक बोलल्या जाणार्‍या भाषांच्या यादीत मराठी 19व्या क्रमांकावर आहे. त्या अनुषंगाने हिंदी, बंगालियाड, तेलगू नंतर मराठी भाषिकांची संख्या चौथ्या क्रमांकावर आहे. सर्व आधुनिक इंडो-आर्यन भाषांमध्ये मराठी भाषेमध्ये काही प्राचीन साहित्य आहे, जे इ.स. ९०० पसुन आहे. मराठीतील प्रमुख बोली म्हणजे नेहमीचे मराठी आणि व वऱ्हाडी बोली . कोळी, मालवणी कोंकणीवर मराठी वाणीचा प्रचंड प्रभाव आहे. स्वतंत्र भाषा म्हणून मराठी अस्तित्त्वात आलेले पहिले उदाहरण २,००० वर्षांहून अधिक जुने आहे.

दमण, दीव, दादरा आणि नगर हवेली या केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये मराठी ही सह-अधिकृत तर महाराष्ट्राची अधिकृत भाषा आहे. गोव्यात कोंकणी ही एकमेव अधिकृत भाषा आहे; तथापि, काही प्रसंगी मराठी अधिकृत भाषा म्हणून वापरली जाऊ शकते. भारतीय राज्यघटनेच्या आठव्या अनुसूचीचा एक भाग असलेल्या भाषांमध्ये मराठीचा समावेश आहे, ज्यामुळे त्याला “अनुसूचित भाषेचा दर्जा” देण्यात आला आहे. महाराष्ट्र शासनाने मराठीला अभिजात भाषेचा दर्जा देण्यासाठी संस्कृती मंत्रालयाकडे अर्ज सादर केला आहे.

मराठी प्रामुख्याने महाराष्ट्र (भारत) आणि गुजरात, मध्य प्रदेश, गोवा, तामिळनाडू कर्नाटक (विशेषतः बेळगाव, बिदर आणि उत्तरा कन्नडच्या सीमेवरील जिल्हा), तेलंगणा, छत्तीसगड, दमण आणि दीव आणि दादरा या केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये मुख्यतः बोलली जाते . पूर्वीच्या मराठा राज्यांमध्ये बडोदा, इंदूर, ग्वाल्हेर आणि तंजोर या शहरे अनेक शतकांपासून मराठी भाषिक लोक आहेत. महाराष्ट्रातील इतर लोक परदेशात आणि परदेशातही मराठी बोलतात.

कवी विष्णू वामन शिरवाडकर यांचा वाढदिवस, 27 फेब्रुवारी रोजी मराठी दिन साजरा केला जातो .