बासमती राईस एवढा महाग !! पण का ?
बासमती राईस
एक तांदूळ आहे तर दुसरीकडे बासमती तांदूळ आहे . बासमती तांदळाची चव त्याच्या सुगंधासारखीच आहे . तांदळाचे धान्य मोठे असते आणि शिजवलेले नसते तेव्हा ते चिकटत नाही . या तांदळाचे सर्वात जवळचे नातेवाईक , चमेली तांदूळ जे दक्षिणपूर्व आशियात प्रामुख्याने खाल्ले जाते , तर बासमती तांदळाच्या तुलनेत जास्मीन तांदूळ जास्त स्टार्च नसतो .
जगातील बासमती तांदळाचे 66% पेक्षा जास्त प्रमाणात उत्पादन हे भारतातून होते . बासमती तांदूळ प्रामुख्याने भारतीय हिमालयातील पायथ्याशी पिकविला जातो . “ बासमती ” हा शब्द संस्कृत मूळ शब्द , ” बासमती ” वरून आला आहे ज्याचा अर्थ होता “सुवासिक”. १९९० च्या काळात राइसटेक नावाची कंपनी, जी लिचेंस्टाईनच्या प्रिन्स हंस-अ‍ॅडम्स यांच्या मालकीची होती , थोडक्यात त्यांच्या अमेरिकन पेटंटमधील त्यांच्या उत्पादनाच्या कार्यासाठी “ बासमती ” हा शब्द समाविष्ट करण्यास सक्षम होते .
१९९७ मध्ये भारताने मागणी केली होती की हे मागे घ्यावे , अन्यथा डब्ल्यूटीओच्या निषेधार्थ जाण्याशिवाय दुसरा कोणताही पर्याय उरणार नाही . पण हे चांगले झाले , राइसटेकने त्यांच्या पेटंटचा भाग म्हणून हे मागे घेतले . म्हणूनच आता बासमती तांदूळ म्हटल्यास हे उत्पादन भारत किंवा पाकिस्तानच्या प्रदेशात घेतले जाणे आवश्यक आहे . भारत किंवा पाकिस्तानमधील नसलेल्या इतर जातींचे नंतर त्यांच्या शेतीच्या देशानुसार वर्गीकरण केले जाते .
बासमती तांदू ळ, विशिष्ट तपमान आणि आर्द्रता पातळीवर सेवन करण्यापूर्वी ते 18-24 महिने जुने असले पाहिजे . हे बास्मती तांदळाच्या किंमतीवर अवलंबून असते , जे इतर भाताच्या भाताच्या तुलनेत सरासरी दोन ते तीन पट जास्त आहे . भारतीय पाककृती बासमती तांदळावर खूप अवलंबून आहे , कारण अनेक पारंपारिक रॉयल कोर्ट जेवण आणि पाककृती बासमती तांदळाची मागणी करतात . हे बर्‍याच इतिहासकारांनी स्थापित केले आहे की जगातील सर्वात प्राचीन नोंद असलेल्या खाद्यपदार्थांपैकी एक भारतीय ‘ खीर ‘ आहे , यातील मुख्य घटक म्हणजे बासमती तांदूळ . बासमती तांदूळाने हजेरी लावल्याशिवाय कोणताही भारतीय कार्यक्रम पूर्ण होणार नाही .
